13 Eylül 2018 Perşembe

Leonardo da Vinci ve Havacılık



  Sanatçı kişiliği yanında bir mühendis dehasına sahip olan Leonardo da Vinci havacılıkla ilgili birçok araç-gereç, alet ve makine icat etmiştir:


Çırpan kanat
Hava burgusu
Çırpan kanatlar için test aygıtı
Bükülebilir uçlu süzülen kanat
Uçan gemi
Mafsallı kanat
Paraşüt
Anemometre
Çırpan kanatlar için düşey palangalı mekanizma
Kanat yapısı
Eğimölçer
Vida-kılavuz sistemli kanat çırpma düzeneği
Ayarlanabilir dönüşlü kanat yapısı
Uçuş makinası için yaprak-yaylı motor
Oval burunlu (ogival) top mermileri

Çırpan Kanat(Ornitophter)





Hava Burgusu(Aerial Screw) 


  Leonardo'nın notlarına göre hava burgusu adı verilen bu alet kamış, keten kumaş ve telden imal edilecek olup çapı 5 m dir.
  Leonardo burgunun iyi imal edilmesi, keten kumaşla kaplanıp gözeneklerinin kola ile kapatılması koşuluyla, hızla çevrildiğinde yükseleceğine inanmıştır.
  Muhtemelen dört adam tarafından çalıştırılacak, orta platformda duran adamlar önlerindeki kollardan tutarak şaftı döndüreceklerdir.
  Bazı uzmanlar bu aleti helikopterin atası olarak değerlendirmektedir.





Çırpan Kanatlar için Test Aygıtı


  Leonardo bu çizim üzerindeki notlarında bir kanadın özgül taşımasının nasıl ölçülebileceğini izah etmektedir. Düşüncesine göre, test yapan kişi soldaki uzun kolu yeterince hızlı bir şekilde bastırabilirse, buna bağlı olan kanat hava içinde aşağı doğru hareket ederken, takriben bir adam ağırlığında olan sehpayı kaldıracaktır. Aşağı çırpma hareketinde kanadın hızının önemli olduğunu belirtmiş olup, sehpanın havalanabilmesi için kanadın 12 m uzunluk ve 12 m genişlikte olması gerektiğini hesaplamıştır. Bu sonuca göre, böyle iki kanat bir adamı ve uçuş makinasını havalandıracak ve uçmasını sağlayacaktır.

 



Taşımaya İlişkin Bazı Düşünceleri


  Leonardo notlarında İlginç bir örnek olarak, su içinde bir insanın kollarını aşağı iterek kendisini yukarıya kaldırabileceğini belirtmektedir.
  Bir başka notunda (Codex Atlanticus, folio 825 r) ise bir ördeğin kanat açıklığının ağırlığının kareköküne eşit olduğunu tespit ettikten sonra, bir adamla uçuş makinasının 400 lbs (136 kg) civarında olan ağırlığını taşıyabilmek için gerekli kanat açıklığını toplam ağırlığın karekökünden hareketle 12 m olarak hesaplamıştır.


Bükülebilir Uçlu Süzülen Kanat(Glider)


  İnsan gücüyle çalışan uçan makinalardaki zorlukları hisseden Leonarda süzülme uçuşları üzerinde çalışmıştır.
  Glider adı verilen süzülüş aracının, yarasaların ve büyük kuşların taklidi olan kanatları, kök kısımlarda sabit iken uç kısımları hareketlidir.
  Uç kısımlar uçucu tarafından kontrol kabloları vasıtasıyla bükülebilmektedir.







Uçan Gemi


  Çırpan kanatlar ve dümen ile donatılmış küçük bir uçan gemi
  Uçucuların oturaklarının yer aldığı kabuk biçimli vasıta aynı zamanda yarasa biçimli kanatları kontrol eden krank ve dişli mekanizmalarını da taşımaktadır.
  Kuyruk bölgesindeki geniş yüzey uçuş pozisyonunu ayarlayan bir sistemi andırmaktadır.





Paraşüt


Leonardo bu resimdeki notlarında, taban genişliği ve derinliği ile yüksekliği 12 yarda (7.2 m) olan bir piramit şeklinde gergin bir biçimde açık tutulan zamklanmış keten bir perde ile herhangi bir kişinin yaralanma riski olmaksızın atlayabileceğini belirtmektedir.





Anemometre






  Bu alet insan uçuşu sırasında güvenliği arttırma açısından hava şartlarını tespit etmek için tasarlanmıştır.
  Ağaç kaide üzerinde yer alan yelkovan rüzgarla birlikte rüzgar yönünü gösterecek şekilde dönmektedir.





Oval Burunlu(Ogival) Top Mermileri


  Çizimde 5 adet oval burunlu top mermisi yer almaktadır.
  Bu modeller Leonardo’nun toptan atılan mermiler üzerinde havanın bir etkisi olduğuna ilişkin fikrini ortaya koymaktadır.
  Yörüngeyle ilgili herhangi bir matematiksel teori geliştirmiş olmamasına rağmen mermilerin kanatları ve modern geometrik şekilleri havanın etkisi, ve aerodinamik şeklin atışın etkinliği ve merminin kararlığıyla ilgili önemi konusundaki doğru sezgilerini göstermektedir.




2 yorum: